Aforyzm- sztuka zapomniana?
Aforyzm – to próba zamknięcia w krótkiej wypowiedzi celnego i dowcipnego sądu o rzeczywistości i jej problemach – ostatnio jakby ta sztuka zanikała, a przecież taka forma intelektualnej refleksji cieszyła się kiedyś u nas niemałą popularnością.
Żyjemy w czasach dosłowności, nie mamy czasy na aluzję, niedomówienie, dominuje zasada komunikatywności. No i nie czytamy, tylko patrzymy – bo „koń jaki jest każdy musi widzieć”. Gdzie podział się finezyjny dowcip? Gdzie bon mot – sugestywne i dowcipne sformułowanie, trafnie użyte w odpowiedniej sytuacji, zręczne powiedzenie nie wprost lecz „przez ogródek”? Przypomnijmy chociażby fraszki i złote myśli Stanisława Jerzego Leca, który sam mówił o sobie „złośliwy liryk i czuły szyderca”, wcale nie ustępujące perłom francuskiej błyskotliwości, drukowane też zresztą nad Sekwaną. Mężczyźni wolą kobiety ładne niż mądre, ponieważ łatwiej im przychodzi patrzenie niż myślenie. Czasem trzeba zamilknąć, żeby zostać wysłuchanym. To się będę śmiał, gdy nie zdążą ze zniszczeniem świata przed jego końcem. Człowiek – produkt uboczny miłości.
Chcesz ukryć twarz – wyjdź nago. Człowiek lubi się śmiać. Z innych. Anonim jest tylko wtedy dopuszczalny, gdy piszący go rzeczywiście jest nikim.
Autor tych aforyzmów miał szczęście żyć w „ciekawych” czasach.
Mistrz paradoksu. Jeden z najbardziej znanych w świecie polskich pisarzy. Ciekawe, ale dziś najciekawszą kontynuatorką jego sztuki jest kobieta – Lidia Jasińska, autorka książki „Czule klepać biedę”.
O swojej twórczości mówi tak: „W każdym aforyzmie staram się utrwalić chwilę, nastrój, tak aby nie uległ on zapomnieniu. Zmienność kolei losu, sytuacji życiowych i ludzi, których napotkałam i napotykam sprawia, że trudno jest mi w pełni identyfikować się z jedną wybraną tematyką. Jednak najwięcej sentymentu mam do aforyzmów dotyczących relacji damsko – męskich. W aforyzmach staram się odkrywać nie zawsze dostrzegane aspekty i odcienie uczuć targających człowiekiem” Oto kilka jej aforyzmów. Kto na wszystkich gwiżdże, temu pies z kulawą nogą na grobie zaszczeka. Jeśli już musimy pokutować, to przynajmniej grzeszmy. Najpierw obiecujemy sobie zabawę kiedy wydorośleją dzieci, potem – gdy dorosną wnuki, a następnie, gdy uskładamy na zęby.
Ambitna wspinaczka polega na zdobywaniu coraz wyższych łóżek. Mężczyzna powinien być taki, żeby kobiety szalały przy nim, za nim i po nim. Nikt nie chce być niewolnikiem: pracoholik brzmi dumniej. W seksie grupowym najgorsze jest to, że człowiek nie wie, po czyjej jest stronie. Teoretycy wierzą w bezcenność miłości, praktycy – w umowność ceny. Przedstawiamy się przy pożegnaniu.
Wśród autorów aforyzmów niekwestionowana pozycję ma Karl Kraus (1874 — 1936), austriacki dramaturg, poeta i publicysta.
To on dał definicję aforyzmu: Aforyzm nie pokrywa się nigdy z całą prawdą – to pół lub półtorej prawdy. Istnieją kobiety, które nie są piękne, lecz tylko tak wyglądają. Dziewictwo jest ideałem dla tych, którzy pragną pozbawiać dziewictwa. Genialna zdolność kobiety – zapominać – jest czymś innym niż talent damy – nie przypominać sobie. Gdy znawca kobiet zakocha się, podobny jest do lekarza, który się zarazi. Ryzyko zawodowe. Co strawią nauczyciele, to jedzą uczniowie Miłość płciowa jest w teologii grzechem, w prawie niedozwolonym porozumieniem, w medycynie mechaniczną czynnością, a filozofia w ogóle czymś takim się nie zajmuje.
Młodzi ludzie, dlatego tak dużo mówią o życiu, bo życia nie znają. Uświadomienie seksualne jest o tyle uzasadnione, że dziewczęta powinny jak najwcześniej dowiedzieć się, w jaki sposób dzieci nie przychodzą na świat. Kobieta musi wyglądać tak mądrze, by jej głupota była miłą niespodzianką. Mężczyzna bierze sobie kochankę, żeby pozostać z żoną, kobieta natomiast bierze kochanka, żeby opuścić męża.
Mistrzem paradoksu i dowcipnych powiedzeń jest Woody Allen, znany szczególnie ze swych seksualnych skojarzeń i sentencji. Moje życie jest żałosne. Ostatni raz byłem w kobiecie zwiedzając Statuę Wolności. Nie krytykuj masturbacji! To seks z kimś, kogo się kocha! Wierzę, że tam w górze jest coś, co czuwa nad nami. Niestety, jest to rząd. Zbyt mało wiem, by być niekompetentnym. Prędzej wybaczy ci ktoś podłość, której się wobec ciebie dopuścił, niż dobrodziejstwo, którego od ciebie doznał. Mężczyznę można „wykastrować” jednym zdaniem: Szperaczek
|